Temperament psa związany jest z cechami przodków. Generalne cechy określone są zwykle we wzorcu rasy, jednak poszczególne linie hodowlane mogą mieć cechy temperamentu zmodyfikowane w zależności od planu hodowlanego lub przy koncentracji wyłącznie na wyglądzie zewnętrznym. Niestety spotykane jest to dosyć często od czasu gdy psy przestały pracować, a stały się domowymi pupilami. Obecnie wyznacznikiem większości hodowli są sukcesy wystawowe. Ważniejszy stał się wygląd niż użytkowość. Hodując tak można „przy okazji” zepsuć inne cechy rasy. Przykładem mogą być linie agresywnych golden retrieverów w Holandii.
Na cechy psa duży wpływ mają doświadczenia z wczesnego okresu rozwoju, stąd znaczenie zachowania matki. Dlatego oceniając przyszły charakter psa warto zobaczyć jak zachowuje się matka szczeniaka.
Temperament psa należy dobrać do jego przyszłej specjalizacji w pracy terapeutycznej. Spokojny, powolny pies nie będzie czuł się dobrze podczas zajęć z osobami nadpobudliwymi, za to świetnie powinien sprawdzić się w pracy z ciężkimi przypadkami porażeń czy kynofobii. Nie należy jednak przesadzić i wybrać psa o skrajnie flegmatycznym temperamencie ponieważ z jednej strony powolne tempo jego działania wydłuża czas szkolenia, a z drugiej mocno ogranicza zakres pracy terapeutycznej. Lepiej jest mieć psa o zrównoważonym temperamencie.